Ο μυστηριώδης κύριος Κamprad που έγινε δισεκατομμυριούχος από το μηδέν
Το εμπορικό δαιμόνιο του 84χρονου σήμερα Κamprad δεν άργησε να εξελιχτεί ακόμη περισσότερο. Οταν σε ηλικία 17 ετών ο πατέρας του τον αντάμειψε για τις καλές επιδόσεις του στα μαθήματα, ο Κamprad με τα χρήματα αυτά ίδρυσε τα ΙΚΕΑ. Σήμερα φιγουράρει στην 11η θέση της λίστας του «Φορμπς» με τους δισεκατομμυριούχους σε ολόκληρο τον κόσμο για το 2010, με προσωπική περιουσία που υπολογίζεται σε 23 δισ. δολάρια. Το 2004, μάλιστα, το σουηδικό περιοδικό «Veckans Αffarer» είχε προκαλέσει παγκόσμια αίσθηση όταν είχε γράψει πως στην πραγματικότητα ο Κamprad είχε ξεπεράσει σε προσωπική περιουσία ακόμη και τον Μπιλ Γκέιτς της Μάικροσοφτ.
Το αυτοδημιούργητο αφεντικό της ΙΚΕΑ, που από το 1976 ζει στην Ελβετία με τη σύζυγό του Μαργαρίτα, δεν δυσκολεύτηκε να βρει όνομα για την επιχείρησή του: χρησιμοποίησε τα αρχικά του ονόματός του (Ι και Κ), ενώ τα επόμενα δύο γράμματα του ΙΚΕΑ προήλθαν από τα αρχικά της οικογενειακής φάρμας Εlmtaryd όπου γεννήθηκε και της γενέτειράς του Αgunnaryd. Και μπορεί να πήρε «επίσημα» σύνταξη το 1986, αλλά ακόμη και σήμερα παραμένει ο μυστικοπαθής Κamprad, κύριος καθοδηγητής της ΙΚΕΑ που - όπως λένε παράγοντες της αγοράς- εργάζεται ακατάπαυστα για την ανάπτυξή της αρνούμενος πεισματικά να τη βάλει στο Χρηματιστήριο, αφού ήθελε πάντα να έχει τον πλήρη έλεγχο. Εχει τέσσερα παιδιά, τα οποία όμως δεν είναι ξεκάθαρο τι ρόλο έχουν στη διαδοχή της ΙΚΕΑ. Σήμερα η εταιρεία επίσημα ελέγχεται από το Ιδρυμα Ιngka με έδρα την Ολλανδία, το οποίο ελέγχει με τη σειρά του την Ιnga Ηoldings που είναι η μητρική εταιρεία για τα καταστήματα ΙΚΕΑ.
«Θα ξεκινήσω μια καινούργια ζωή»
Το περιοδικό που διανέμεται στους κόλπους της εταιρείας περιγράφει την αποφασιστικότητά του και πώς έκανε τα πρώτα του βήματα στον χώρο των επιχειρήσεων: «Οταν ήταν νέος, ο Ιngvar Κamprad δυσκολευόταν πάντα να σηκωθεί από το κρεβάτι το πρωί ώστε να αρμέξει τις αγελάδες στη φάρμα του πατέρα του στη σουηδική επαρχία Smaland. «Δεν θα καταφέρεις να κάνεις τίποτε στη ζωή σου», τον κατηγορούσε τότε ο πατέρας του. Και ξαφνικά ο Ιngvar στα γενέθλιά του αποφάσισε να αγοράσει ένα ξυπνητήρι. «Θα ξεκινήσω μια καινούργια ζωή», υποσχέθηκε στον εαυτό του και έβαλε το ξυπνητήρι να χτυπά στις 5.50 το πρωί αφαιρώντας ταυτόχρονα το κουμπί που το κλείνει», διηγούνται οι «Τάιμς» του Λονδίνου.
Σαν το «Εύρηκα» του Αρχιμήδη
Ηταν μόλις πέντε ετών όταν πουλούσε σπίρτα στους γείτονες και στα 11 άρχισε να πουλάει σπόρους φυτών. Η ΙΚΕΑ ιδρύθηκε το 1943 ως εταιρεία που πωλούσε προϊόντα μέσω ταχυδρομείου- από σπίρτα και αναπτήρες μέχρι νάιλον κάλτσες. Για να κάνει μάλιστα οικονομία στα ταχυδρομικά, διακινούσε τα πακέτα του με φορτηγά που μετέφεραν γαλακτοκομικά προϊόντα. Η εταιρεία όμως απογειώθηκε από το 1956, όταν άρχισε να πουλάει φτηνά έπιπλα, τα οποία οι πελάτες έπρεπε να συναρμολογούν μόνοι τους. Τη χρονιά εκείνη- σταθμός για την εταιρεία - ανακαλύφθηκε (τυχαία ουσιαστικά) το συναρμολογούμενο έπιπλο. Η ανακάλυψη έγινε όταν ο σχεδιαστής Gillis Lundgren προσπάθησε να στριμώξει ένα τραπέζι στο πορτ μπαγκάζ ενός αυτοκινήτου για να το μεταφέρει, αλλά φυσικά δεν χωρούσε. «Ας βγάλουμε τότε τα πόδια (του τραπεζιού) και ας τα βάλουμε από κάτω» είπε ο Lundgren, φράση που για τους Σουηδούς είναι αντίστοιχη με το «Εύρηκα» του Αρχιμήδη, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά οι «Τάιμς». Ο Κamprad κατάλαβε αμέσως τη σημασία της ανακάλυψης αυτής και προσέλαβε τον Lundgren για να σχεδιάζει τα έπιπλά του. Οι επίπεδες συσκευασίες των επίπλων δεν οδήγησαν μόνο σε εξοικονόμηση τεράστιου χώρου κατά τη μεταφορά, αλλά και μετακύλισαν το βάρος της συναρμολόγησης του επίπλου από τον πωλητή στον πελάτη. «Είναι καθήκον μας να επεκταθούμε. Η λέξη αδύνατον έχει σβηστεί και πρέπει να παραμείνει σβησμένη από το λεξιλόγιό μας. Το μέλλον προδιαγράφεται ένδοξο», έλεγε τότε ο ιδρυτής της ΙΚΕΑ.
Παράδειγμα λιτής ζωής
Εθεσε μάλιστα ο ίδιος το παράδειγμα της εξοικονόμησης χρημάτων ταξιδεύοντας με φθηνές αεροπορικές εταιρείες και μένοντας σε φθηνά ξενοδοχεία. Λέγεται ότι εξακολουθεί να χρησιμοποιεί ένα παλιό Βόλβο για τις μετακινήσεις του. Σήμερα η ΙΚΕΑ διαθέτει περισσότερα από 9.500 προϊόντα σε 37 διαφορετικές χώρες. Οι κατάλογοι της ΙΚΕΑ τυπώνονται σε 27 γλώσσες και οι πωλήσεις της εταιρείας το 2009 ανήλθαν σε 31 δισ. δολάρια. Η ΙΚΕΑ σχεδιάζει να συνεχίσει την επέκτασή της σε ολόκληρο τον κόσμο περιλαμβανομένης και της αγοράς της Κίνας. Πρόσφατα τοποθέτησε νέο διευθύνοντα σύμβουλο, τον Μikael Οhlsson, που υποσχέθηκε μεγαλύτερη διαφάνεια για τα οικονομικά στοιχεία της εταιρείας. Για πρώτη φορά έπειτα από 67 έτη η εταιρεία ανακοίνωσε εκτός από στοιχεία για συνολικές πωλήσεις και στοιχεία για κέρδη. Τα κέρδη αυτά ανήλθαν σε 2,5 δισ. ευρώ για το 2009, αυξημένα 11,3% από το 2008.
Σήμερα φιγουράρει στην 11η θέση της λίστας με τους δισεκατομμυριούχους του «Φορμπς», με προσωπική περιουσία 23 δισ. δολαρίων
Τα σκοτεινά σημεία του Κamprad
Υπάρχουν και ορισμένα σκοτεινά σημεία στην επιχειρηματική καριέρα του Κamprad, κάτι αναμενόμενο ίσως, αν αναλογιστεί κανείς το μέγεθος της εταιρείας του αλλά και τη μακρά διαδρομή της καριέρας του. Οπως αναφέρει το «Φορμπς», η ΙΚΕΑ στη Ρωσία αναγκάστηκε να απολύσει πρόσφατα δύο στελέχη της, όταν κατηγορήθηκαν για δωροδοκία σε εταιρεία παροχής ενέργειας, ενώ στη Γαλλία η ΙΚΕΑ βρέθηκε στις αρχές του 2010 αντιμέτωπη με παρατεταμένη απεργία των εργαζομένων που ζητούσαν καλύτερες αμοιβές και συνθήκες εργασίας.
Επίσης, ένας πρώην γενικός διευθυντής της εταιρείας δημοσίευσε πρόσφατα βιβλίο στο οποίο περιγράφεται η χρήση αμφιλεγόμενης επιχειρηματικής ηθικής. Πολλοί, μάλιστα, αμφισβητούν την εικόνα του ολιγαρκούς επιχειρηματία που θέλει να παρουσιάσει ο Κamprad, καθώς βγαίνουν στην επιφάνεια λεπτομέρειες μιας ζωής πολύ πιο πολυτελούς από εκείνη που ισχυρίζεται ο ίδιος ότι ζει- όπως, για παράδειγμα, ότι κυκλοφορεί με Πόρσε.
tanea.gr
